၁။ ဘုတ်ပြင်းနှင့် ပခုက္ကူတွင် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားပြီး စစ်တပ်ဘက်မှ ၆ ဦးသေဆုံး
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
တနင်္သာရီတိုင်း၊ ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ်တွင် ဇွန်လ ၂၁ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းက တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ စစ်ဆေးရေးဂိတ်ကို အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ်က နှစ်ဖက်ညှပ်တိုက်ခိုက်ရာ တိုက်ပွဲ ၂ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အင်အား ၉၀ ခန့်ပါ စစ်ကြောင်းနှစ်ခုက ချောင်းမွန်နှင့် ဝါးဒင်းကျေးရွာအကြား ဂိတ်ကို လက်နက်ငယ်များဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များက လက်နက်ကြီး၊ လက်နက်ငယ်များဖြင့် မိနစ် ၃၀ ခန့် ပြန်လည်ခုခံခဲ့ပြီး အထိအခိုက်မရှိ ဆုတ်ခွာနိုင်ခဲ့သည်။ ဒုတိယအကြိမ်တိုက်ခိုက်မှုတွင်လည်း စစ်ကောင်စီတပ်သားများ ထိခိုက်သေဆုံးမှုရှိသော်လည်း အရေအတွက်ကို အတည်မပြုနိုင်သေးပေ။ ဤစစ်ဆင်ရေးကို KNLA တပ်ရင်း (၂၀၃)၊ ကော့သောင်းခရိုင်အမှတ် (၁) တပ်ရင်း၊ S.O.F (PDF) နှင့် ဘုတ်ပြင်းပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
အလားတူ မကွေးတိုင်း၊ ပခုက္ကူမြို့နယ်တွင် ဇွန်လ ၂၉ ရက်နေ့ နံနက် ၁၀:၃၀ ခန့်က ရိက္ခာပို့စစ်ကြောင်းနှင့် ကမ္မရဲစခန်းကို တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များက ရော့ကတ်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၆ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။ ရဲစခန်းအတွင်း ရော့ကတ် ၂ လုံးနှင့် အရှေ့ဘက်ဘန်ကာတွင် ၁ လုံး ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီက ၆၀ မမ လက်နက်ကြီး ၄ လုံးဖြင့် ပြန်လည်ပစ်ခတ်ခဲ့သော်လည်း တော်လှန်ရေးတပ်များ ဘေးကင်းစွာ ဆုတ်ခွာနိုင်ခဲ့သည်။ ဇွန်လ ၂၇ ရက်ကလည်း ရော့ကတ်ဖြင့် ၇ ကြိမ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၆ ဦးသေဆုံးပြီး ၂ ဦးဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း ဘာမထီအဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူက ပြောသည်။
၂။ စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းနှင့် လက်နက်ကြီးတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပြည်သူ ၉ ဦးသေဆုံး
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
ဧရာဝတီတိုင်း၊ ရေကြည်နှင့် လေးမျက်နှာမြို့နယ်များရှိ ကျေးရွာများကို အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ်က လေကြောင်း၊ လက်နက်ကြီးများဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပြည်သူ ၉ ဦးသေဆုံးပြီး ၂၀ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း AYA PDF အမှတ်၂၉ ဗျူဟာက ထုတ်ပြန်သည်။ မေလ ၁၅ ရက်မှ ဇွန်လ ၃၀ ရက်အထိ ရေကြည်မြို့နယ်ရှိ အမှတ် ၃၄၄ တပ်စခန်းနှင့် လေးမျက်နှာမြို့နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းများမှ လေယာဉ်၊ ဒရုန်း၊ လေထီးနှင့် မီးလောင်ဗုံးများဖြင့် အရပ်သားများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ လေးမျက်နှာမြို့နယ်ရှိ လဲခုံကြီး၊ စောပြာ၊ ဂွေးပင်တောက်၊ တုံးတော၊ ရှမ်းကွင်းရွာများနှင့် စေတလုံးတောင်စေတီအောက်ခြေတွင် သေဆုံးသူများမှာ ဒေါ်ချိုမာဦး (၅၀ နှစ်)၊ ဒေါ်မြင့်မြင့်သန်း (၅၉ နှစ်)၊ ဒေါ်ဇီးကွက် (၇၀ နှစ်)၊ ဒေါ်ခင်စန်းဝင်း (၄၅ နှစ်)၊ မောင်အောင်ရဲသူ (၁၀ နှစ်)၊ မောင်ချစ်ကိုကို (၁၇ နှစ်)၊ ဦးချစ် (၈၅ နှစ်)၊ ဦးကျော်ဇင်ထက် (၂၇ နှစ်) နှင့် ကိုဖြိုးကြီး (၂၀ နှစ်) တို့ဖြစ်သည်။
ထို့ပြင် ရေကြည်နှင့် လေးမျက်နှာမြို့နယ်ရှိ ကွင်းကြီး၊ ရွာသစ်ကြီး၊ ဝက်ကုန်းနှင့် ချင်းလယ်ကျေးရွာအုပ်စုများမှ ပြည်သူ ၂၀ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။ ဧရာဝတီတိုင်းတွင် အာရက္ခတပ်တော် (AA) နှင့် PDF ပူးပေါင်းတပ်များ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်ရေးရှုံးနိမ့်နေသော စစ်ကောင်စီသည် အရပ်သားများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်မှုများကို နေ့စဉ်ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေသည်။ AYA PDF အမှတ်၂၉ ဗျူဟာက စစ်ကောင်စီ၏ စစ်ရာဇဝတ်မှုများကို ပြင်းထန်စွာ လက်တုံ့ပြန်သွားမည်ဟု ကတိပြုထားသည်။ အာရက္ခတပ်တော်ကလည်း ဧရာဝတီတိုင်းတွင် စစ်ကောင်စီစခန်းများကို ဆက်လက်တိုက်ခိုက်နေကြောင်း တရားဝင်ထုတ်ပြန်ထားသည်။
၃။ ကော့သောင်းထောင်တွင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ဆေးကုခွင့်မရဘဲ သေဆုံး
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
တနင်္သာရီတိုင်း၊ ကော့သောင်းအကျဉ်းထောင်တွင် နိုင်ငံရေးပုဒ်မများဖြင့် အကျဉ်းချခံထားရသည့် အသက် ၅၄ နှစ်အရွယ် ဦးအေးလွင်သည် လုံလောက်သော ဆေးကုသမှုမရရှိဘဲ သေဆုံးခဲ့ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကွန်ရက် (PPNM) မှ ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ကိုသိုက်ထွန်းဦးက ပြောသည်။ ဇွန်လ ၂၆ ရက် ည ၇ နာရီတွင် နာမကျန်းဖြစ်ပြီး ထောင်တွင်းမှ ၂ မိုင်ဆေးရုံသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့သော်လည်း အချိန်မီ ကုသမှုမရရှိခဲ့သဖြင့် သေဆုံးခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီသည် သတင်းများ ပြင်ပသို့ မပေါက်ကြားစေရန် ဖုံးဖိထားကြောင်း PPNM က ဆိုသည်။ 2025 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီမှ ဇွန်လ ၃၀ အထိ ဆေးကုခွင့်မရဘဲ သေဆုံးခဲ့ရသည့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၁၃ ဦးအထိ ရှိခဲ့သည်။
စစ်ကောင်စီသည် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ၏ သေဆုံးမှုသတင်းများ ပြင်ပသို့ မပေါက်ကြားစေရန် မိသားစုဝင်များကို လက်မှတ်ထိုးခိုင်းပြီး ခြိမ်းခြောက်မှုများ ပြုလုပ်နေကြောင်း ကိုသိုက်ထွန်းဦးက ပြောသည်။ ထောင်တွင်းဆေးကုသမှု မလုံလောက်မှုကြောင့် သေဆုံးမှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေပြီး သတင်းရရှိရန် ခက်ခဲလျက်ရှိသည်။ မန္တလေးအိုးဘိုထောင်တွင်လည်း လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်ကျော်ဦး မတရားဖမ်းဆီး ချုပ်နှောင်ခံထားရစဉ် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ PPNM သည် ဆက်လက်စောင့်ကြည့်ပြီး အချက်အလက်များ စုဆောင်းသွားမည်ဖြစ်သည်။ NUG ကလည်း အကျဉ်းထောင်များတွင် ဖိနှိပ်မှုနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု မလုံလောက်မှုကို ထုတ်ပြန်ရှုတ်ချထားသည်။
၄။ စစ်ကောင်စီက ပို့ကုန်ကုမ္ပဏီ ၁၉၇ ခုကို အမည်ပျက်စာရင်းသွင်းပြီး ဒဏ်ခတ်ရန် ခြိမ်းခြောက်
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီထံ ပို့ကုန်ရငွေ နိုင်ငံခြားငွေများ မပေးသွင်းသည့် ပို့ကုန်/သွင်းကုန်ကုမ္ပဏီ ၁၉၇ ခုနှင့် ၎င်းတို့၏ ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင်များကို ဗဟိုဘဏ်က အမည်ပျက်စာရင်းသွင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ၂၀၁၆ မှ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွင်း ပို့ကုန်တင်ပို့ခဲ့သော ကုမ္ပဏီများသည် နိုင်ငံခြားငွေများကို စစ်ကောင်စီ လက်အောက်ခံ ဘဏ်များသို့ ပြန်လည်ထည့်သွင်းရန် ပျက်ကွက်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ စစ်ကောင်စီက ၎င်းကုမ္ပဏီများ၏ ပို့ကုန်သွင်းကုန် မှတ်ပုံတင်လက်မှတ်များကို ပိတ်သိမ်းခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားငွေထည့်သွင်းရန် ဖိအားပေးခဲ့သည်။ သို့သော် လိုက်နာမှုမရှိသဖြင့် အမည်ပျက်စာရင်းသွင်းလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ စစ်ကောင်စီ၏ ဖိအားပေးမှုသည် နိုင်ငံခြားငွေရှားပါးမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရန်ကုန်အခြေစိုက် ပို့ကုန်သမားတစ်ဦးက ပြောသည်။
စစ်ကောင်စီက ပို့ကုန်ကုမ္ပဏီများကို နိုင်ငံခြားသုံးငွေစီမံခန့်ခွဲမှုဥပဒေ (FEML) ပုဒ်မ ၃၈-ခ နှင့် ၄၂-က အရ ထောင်ဒဏ်နှင့် ငွေဒဏ်ချမှတ်ခြိမ်းခြောက်ထားသည်။ ဤဥပဒေအရ ပို့ကုန်ရငွေများကို သတ်မှတ်ကာလ အတွင်း ဘဏ်စာရင်းသို့ ထည့်သွင်းရန် ပျက်ကွက်ပါက တစ်နှစ်ထောင်ဒဏ် သို့မဟုတ် ဒဏ်ငွေဖြစ်စေ၊ ဒဏ်နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်သည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ဤအရေးယူမှုများသည် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းများ၏ လည်ပတ်မှုကို ထိခိုက်စေပြီး မူဝါဒမတည်မငြိမ်ဖြစ်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်ဟု ပို့ကုန်သမားက သုံးသပ်သည်။ စစ်ကောင်စီ၏ တင်းကျပ်မှုနှင့် ကြေညာချက်များသည် ပို့ကုန်တင်ပို့မှုများကို အကြီးအကျယ် ထိခိုက်စေနေ သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
၅။ မင်းအောင်လှိုင်က ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရန် စစ်အရာရှိများစာရင်းတောင်းပြီး ကြံ့ဖွတ်ပါတီနှင့် ချိတ်ဆက်ရန် ညွှန်ကြား
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်က လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ဆန္ဒရှိသည့် စစ်ဘက်နှင့် အရပ်ဘက်အရာရှိကြီးများစာရင်းကို တောင်းခံထားကြောင်း နေပြည်တော်စစ်ဘက် သတင်းရင်းမြစ်က ပြောသည်။ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရန် ဆန္ဒပြုသူများသည် လက်ရှိရာထူးများမှ အနားယူပြီး ကြံ့ဖွတ်ပါတီနှင့် ချိတ်ဆက်လုပ်ကိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။ စစ်တပ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများ၊ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးများနှင့် အရန်အင်အားစာရင်းဝင် ဗိုလ်ချုပ်များထံမှ ဆန္ဒစာရင်းကို မေလတွင် စတင်စုဆောင်းခဲ့သည်။ အရပ်ဘက်တွင် လည်း ဝန်ကြီးများ၊ ဒုဝန်ကြီးများနှင့် အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်များထံမှ ဆန္ဒစာရင်းကို တင်ပြရန် ညွှန်ကြားထားသည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ဒီဇင်ဘာမှ ၂၀၂၆ ဇန်နဝါရီအတွင်း ၄ ပတ်ကြာ ကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသည်။
ကြံ့ဖွတ်ပါတီတွင် မင်းအောင်လှိုင်၏ လူယုံများဖြစ်သည့် ခင်ရီကို ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်၊ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးဇော်သိန်းကို ဒုဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်နှင့် ဗိုလ်ချုပ်ဟောင်း သောင်းအေးကို အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်စိုးကိုလည်း စစ်ဘက်ရာထူးမှ ပါတီဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်နှင့် နိုင်ငံတကာရေးရာ ကော်မတီတာဝန်ခံအဖြစ် ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ ပါတီ၏ ထိပ်ပိုင်းရာထူးများကို မင်းအောင်လှိုင်၏ လူယုံများက ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ရွေးကောက်ပွဲဝင်သူများသည် ပါတီက သတ်မှတ်ပေးသည့် မဲဆန္ဒနယ်နှင့် တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ရမည်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိရာထူးများမှ အနားယူရမည်ဖြစ်သည်။
၆။ လူငယ်တစ်ဦးကို မှတ်ပုံတင်လုပ်ပေးမည်ဟုဆိုကာ စစ်မှုထမ်းအဖြစ် လိမ်လည်ဖမ်းဆီး
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
ဒဂုံမြို့သစ်တောင်ပိုင်း၊ အမှတ် ၁၇ ရပ်ကွက်တွင် အသက် ၃၀ နှစ်အရွယ် ကိုအေးကိုကို မှတ်ပုံတင်လုပ်ပေးမည်ဟုဆိုကာ ရပ်ကွက်ရုံးသို့ လိမ်လည်ခေါ်ဆောင်ပြီး စစ်တပ်က စစ်မှုထမ်းအဖြစ် ဖမ်းဆီးသွားကြောင်း ၎င်း၏မိတ်ဆွေများက ပြောသည်။ ဇွန်လ ၃၀ ရက်နေ့က ကျူးကျော်တဲတန်းတွင် နေထိုင်သူ ကိုအေးကိုအား ရပ်ကွက်ရုံးသို့ ခေါ်ယူခဲ့သည်။ ၎င်းရောက်ရှိချိန်တွင် စစ်တပ်က ကားဖြင့် ချက်ချင်းခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည်။ ဖမ်းဆီးခံရသည့်နေရာကို မိသားစုထံ အသိမပေးဘဲ လာမည့်ဇူလိုင်လတွင် ဖွင့်လှစ်မည့် စစ်မှုထမ်းအပတ်စဉ် ၁၅ သို့ ပို့ဆောင်မည်ဖြစ်သည်။ ကိုအေးကို၏ မိတ်ဆွေတစ်ဦးက ဤလုပ်ရပ်မှာ အင်မတန်ယုတ်မာသည်ဟု ရှုတ်ချခဲ့သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီက ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလမှစတင်ကာ စစ်မှုထမ်းသင်တန်းများကို လစဉ်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ အပတ်စဉ် ၁၅ သို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်သည်။ ကိုအေးကိုမှာ ဆင်းရဲသောမိသားစုမှဖြစ်ပြီး မှတ်ပုံတင်မရှိသဖြင့် လိမ်လည်ခေါ်ဆောင်ခံရခြင်းဖြစ်သည်ဟု ၎င်း၏မိတ်ဆွေက ဆိုသည်။ စစ်ကောင်စီသည် လူငယ်များကို စစ်မှုထမ်းရန် လိမ်လည်ဖမ်းဆီးမှုများကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေပြီး ဤဖြစ်ရပ်များသည် ပြည်သူများအကြား စိုးရိမ်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေနေသည်။ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် လူငယ်များကို စစ်မှုထမ်းရန် လက်ကမ်းကြော်ငြာစာများ ဖြန့်ဝေနေသည်ဟု သိရသည်။
၇။ ဆင်သားမွေးရွာတွင် စစ်တပ်က ပြည်သူတစ်ဦးသတ်ဖြတ်ပြီး နေအိမ် ၂၅ လုံး မီးရှို့ဖျက်ဆီး
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
မန္တလေးတိုင်း၊ ညောင်ဦးမြို့နယ်၊ ငါ့သရောက်မြို့၊ ဆင်သားမွေးရွာသို့ စစ်တပ်က စစ်ကြောင်းထိုးဝင်ရောက်ပြီး အမျိုးသားတစ်ဦးကို ရက်စက်စွာသတ်ဖြတ်ကာ နေအိမ် ၂၅ လုံးကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။ ဇွန်လ ၂၂ ရက်က ငါ့သရောက်ရဲစခန်းမှ ထွက်လာသော စစ်ကြောင်းသည် တမခါးရွာ၊ ကုလားတဲရွာ၊ ပြာပုံရွာများမှတဆင့် ဆင်သားမွေးရွာသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး မောင်သက်ဆိုသူကို သတ်ဖြတ်ကာ ရွာထိပ်တွင် မြေမြှုပ်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ပြည်သူ ၅ ဦးကို ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည်။
စစ်တပ်က ရွာအတွင်း နေအိမ်များကို ဖောက်ထွင်းပြီး ဆန်၊ ဆီ၊ မုန့်၊ အအေး၊ ဘီယာ၊ အဝတ်အစားများကို ခိုးယူကာ ကားဖြင့် တင်ဆောင်သွားခဲ့သည်။ ကြက်များကို သတ်ဖြတ်စားသောက်ပြီး နေအိမ် ၂၅ လုံးကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးကာ သနပ္ပင်ရွာ၊ ကမ္မရွာဘက်သို့ ဆက်လက်စစ်ကြောင်းထိုးသွားသည်။ ဆင်သားမွေးရွာအပါအဝင် ညောင်ဦးမြို့နယ်တွင် ဇွန်လ ၂၃ မှစ၍ စစ်ကြောင်း ၂ ခုဖြင့် ကျေးရွာများကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်နေပြီး စျေးမကြီး၊ ဇီးပြင်ပင်၊ ယာတောကြီး၊ မြောင်၊ ဂျိုးကန်၊ ကျောက်ကန်ရွာများမှ ပြည်သူ ၁ သောင်းခန့် စစ်ဘေးရှောင်နေရသည်။
၈။ အိုးဘိုထောင်တွင် မုံရွာသပိတ်ခေါင်းဆောင် ကိုဝေမိုးနိုင်ကို သံတုတ်ဖြင့် ရိုက်နှက်ပြီး တိုက်ပိတ်ထား
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
မန္တလေးမြို့ အိုးဘိုထောင်သို့ ထောင်ပြောင်းလာသော မုံရွာသပိတ်ခေါင်းဆောင် ကိုဝေမိုးနိုင်ကို ထောင်ဝန် ထမ်းများက သံတုတ်ဖြင့် ရိုက်နှက်မှုကြောင့် နဖူးကွဲ၍ သွေးထွက်လွန်ကာ သတိလစ်မေ့မျောသွားခဲ့ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကွန်ရက် (PPNM) မှ ကိုသိုက်ထွန်းဦးက ပြောသည်။ ဇွန်လ ၁၂ ရက်က မုံရွာထောင်မှ အိုးဘိုထောင်သို့ ပြောင်းလာသည့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကို ထောင်အဝင်တွင် ရိုက်နှက်ခဲ့ရာ ကိုဝေမိုးနိုင်ကို ဦးတည်ရိုက်နှက်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဆေးကုသမှုမရဘဲ ခြေကျင်းခတ်ကာ သီးခြားတိုက်တွင် ချုပ်နှောင်ခံထားရသည်။ ထောင်အာဏာပိုင်များက ပါဆယ်နှင့် ဧည့်တွေ့ခွင့်ကို ကန့်သတ်ထားသည်။
အိုးဘိုထောင်တွင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ဆက်တိုက်သေဆုံးမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်၊ ဦးဝင်းခိုင်နှင့် ကိုစိန်လင်းတို့ သေဆုံးခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ၂၀၂၄ မတ်လက စစ်ကိုင်းငလျင်ကြောင့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၅၀ ကျော် ဆေးကုသမှု နှောင့်နှေးမှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ဦးနေဘုန်းလတ်က ပြောသည်။ PPNM က ကိုဝေမိုးနိုင်၏ လုံခြုံရေးအတွက် စိုးရိမ်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြသည်။ ထောင်တွင်း ဖိနှိပ်မှုနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု မလုံလောက်မှုကြောင့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ၏ အသက်ရှင်ပိုင်ခွင့်မှာ ခြိမ်းခြောက်ခံနေရသည်ဟု ဆိုသည်။
၉။ ယင်းမာပင်တွင် ပြည်သူ့အားမာန်သပိတ်စစ်ကြောင်း စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြ
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ယင်းမာပင်မြို့နယ်တွင် ပြည်သူ့အားမာန်သပိတ်စစ်ကြောင်းက စစ်အာဏာရှင်ကျရှုံးရေး အတွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ဇွန်လ ၃၀ ရက်က ပြည်သူများပါဝင်သော သပိတ်စစ်ကြောင်းသည် ယင်းမာပင်မြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ အုပ်ချုပ်မှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ဤဆန္ဒပြပွဲသည် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ဖြုတ်ချရန် ရည်ရွယ်ပြီး ဒေသခံများ၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ပြသခဲ့သည်။ ဆန္ဒပြသူများသည် အကြမ်းမဖက်ဘဲ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခဲ့ကြပြီး စစ်ကောင်စီ၏ ဖိနှိပ်မှုများကို ရှုတ်ချခဲ့သည်။ ယင်းမာပင်မြို့နယ်တွင် ပြည်သူများ၏ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုများသည် ဆက်လက်တည်ရှိနေသည်။
ပြည်သူ့အားမာန်သပိတ်စစ်ကြောင်းသည် ယင်းမာပင်ဒေသခံများဦးဆောင်ပြီး စစ်ကောင်စီ၏ အုပ်ချုပ်မှုကို ဆန့်ကျင်သည့် လှုပ်ရှားမှုများကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေသည်။ ဤဆန္ဒပြပွဲတွင် ဒေသခံလူငယ်များနှင့် ပြည်သူများပါဝင်ခဲ့ပြီး ဒီမိုကရေစီပြန်လည်ရရှိရေးအတွက် တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။ စစ်ကောင်စီ၏ ဖိအားပေးမှုများရှိသော်လည်း ပြည်သူများ၏ သတ္တိရှိရှိ ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှုသည် မဆုတ်မနစ် ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ် နေသည်။ ယင်းမာပင်မြို့နယ်အတွင်း သပိတ်လှုပ်ရှားမှုများသည် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ဆန့်ကျင်သည့် ပြည်သူများ၏ ဆန္ဒကို ထင်ရှားစွာ ဖော်ပြလျက်ရှိသည်။
၁၀။ ညောင်တုန်းတွင် ပျူစောထီးများက အရပ်သား ကိုအောင်လွင်ကို ဓားဖြင့်ဝိုင်းခုတ်ပြီး ရိုက်နှက်
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
ဧရာဝတီတိုင်း၊ ညောင်တုန်းမြို့နယ်၊ အမှတ် ၆ ရပ်ကွက်တွင် ပျူစောထီးအဖွဲ့များက အရပ်သား ကိုအောင်လွင်ကို ဓားများ၊ ရဲဒင်းများနှင့် နံပါတ်တုတ်များဖြင့် ဝိုင်းဝန်းရိုက်နှက်ခဲ့သဖြင့် ၎င်းမှာ အပြင်းအထန်ဒဏ်ရာရရှိပြီး မအူပင်ဆေးရုံတွင် အတွင်းလူနာအဖြစ် ကုသမှုခံယူနေရသည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။ ဇွန်လ ၂၅ ရက်ည ၁၀ နာရီတွင် ကိုအောင်လွင်သည် နေအိမ်တွင် ဇနီးဖြစ်သူနှင့် စကားပြောနေစဉ် သူခိုးဟုဆိုသည့် အော်သံကြားရာ အောက်ထပ်သို့ ဆင်းကြည့်ရာ ပျူစောထီး ဗိုလ်ချစ်က ဓားဖြင့် မျက်နှာကို ခုတ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် အခြားပျူစောထီးအဖွဲ့ဝင်များကလည်း ဝိုင်းဝန်းရိုက်နှက်ခဲ့သည်။
ဒေသခံများထံမှ သိရသည့်အချက်အလက်များအရ ရိုက်နှက်သူများမှာ ဗိုလ်ချစ်၊ သန်းစိုး၊ ဘုန်းငို (ခေါ်) ဇော်မင်းအောင်၊ ရာဇာမင်း၊ စိန်ကုလား၊ ဇင်ဦး၊ နိုင်လင်း၊ အောင်ဇော်ထက်၊ ဇင်ထက်ကို၊ ကရင်ကြီး၊ သန့်ဦး၊ စိုးသိမ်း၊ မြင့်မောင်၊ ငမဲ၊ ကျော်သန်း၊ အောင်ကိုမင်းတို့ဖြစ်သည်။ သို့သော် ညောင်တုန်းရဲစခန်းက ဤပြစ်မှုကို အရေးမယူဘဲ ထားရှိသည်ဟု ဒေသခံတစ်ဦးက ဆိုသည်။ ပျူစောထီးများသည် စစ်တပ်၏ လက်သပ်မွေးထားသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့၏ ရာဇဝတ်မှုများကို ရဲတပ်ဖွဲ့က စစ်တပ်သဘောတူမှုမရဘဲ အရေးယူရန် ခက်ခဲနေသည်ဟု ရဲသတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။
၁၁။ မြန်မာစစ်တပ်က အသက် ၁၅ နှစ်အောက်ကလေးများအား စစ်မှုထမ်းခိုင်းမှု IIMM စုံစမ်းနေ
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
နိုင်ငံတကာစာချုပ်များအရ အသက် ၁၅ နှစ်အောက် ကလေးများအား စစ်မှုထမ်းခိုင်းခြင်းသည် စစ်ရာဇဝတ်မှု ဖြစ်ကြောင်း သတ်မှတ်ထားပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် ယင်းသို့လုပ်ဆောင်နေမှုများကို ကုလသမဂ္ဂလွတ်လပ်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးယန္တရား (IIMM) က စုံစမ်းနေသည်ဟု ထုတ်ပြန်သည်။ ရောမစာချုပ်နှင့် ဂျီနီဗာကွန်ဗန်းရှင်း များတွင် ကလေးများအား စစ်သားအဖြစ် စုဆောင်းခြင်းကို တားမြစ်ထားပြီး စစ်ကောင်စီက အသက် ၁၅ နှစ်အောက် ကလေးများကို ပေါ်တာဆွဲဖမ်းဆီးကာ စစ်မှုထမ်းခိုင်းနေသည့် သက်သေများ ပေါ်ထွက်နေသည်။ IIMM ၏ အကြီးအကဲ နီကိုလတ်စ်ခွန်ဂျန်က ဤရာဇဝတ်မှုများကို တရားစီရင်ရေးအတွက် စုံစမ်းနေသည်ဟု ဆိုသည်။ စစ်ကောင်စီ၏ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေဖြင့် ၂၀၂၄ ဧပြီလမှ စတင်ကာ လူငယ်များကို အကြီးအကျယ် စုဆောင်းနေပြီး ကလေးငယ်များလည်း ပါဝင်နေသည်။
ဥပမာအားဖြင့် ဇွန်လ ၂၄ ရက်တွင် ပုလဲမြို့နယ်၊ ကန်ဒေါင့်ရဲစခန်းတိုက်ပွဲတွင် အသက် ၁၅ နှစ်အရွယ် မောင်နေထက်လင်းကို စစ်သုံ့ပန်းအဖြစ် ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PLA) က ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ရန်ကုန်တွင် အကင်ရောင်းနေစဉ် ပေါ်တာဆွဲဖမ်းဆီးခံရပြီး စစ်သင်တန်းတက်ရောက်ကာ တိုက်ပွဲသို့ ပို့ဆောင်ခံခဲ့ရသည်ဟု ထုတ်ပြန်သည်။ ထို့အတူ ၂၀၂၄ ဧပြီလတွင် နေပြည်တော်၊ တပ်ကုန်းမြို့နယ်မှ မောင်ဖိုးချစ် (၁၅ နှစ်) နှင့် ဒီဇင်ဘာလတွင် ပဲခူးတိုင်း၊ မင်းလှမြို့နယ်မှ ဖိုးသားထူး (၁၅ နှစ်) အပါအဝင် လူငယ်များကို စစ်တပ်က ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည်။ IIMM သည် ဤကဲ့သို့ ကလေးများအား စစ်မှုထမ်းခိုင်းမှုကို စစ်ရာဇဝတ်မှုအဖြစ် စုံစမ်းလျက်ရှိပြီး တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးအတွက် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေသည်။
၁၂။ မင်းကွန်းတောင်ရွာ နဂါးပတ်ဘုန်းကြီးကျောင်း စစ်စခန်းကို သိမ်းပိုက်
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းမြို့နယ်၊ မင်းကွန်းတောင်ရွာရှိ နဂါးပတ်ဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် တပ်စွဲထားသော စစ်ကောင်စီစခန်းကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၄ ဦးသေဆုံးပြီး ၄ ဦး အရှင်ဖမ်းမိခဲ့သည်ဟု ယူနီကွန်းပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောသည်။ ဇွန်လ ၂၇ ရက် မွန်းလွဲ ၁ နာရီခန့်တွင် အင်အား ၃၀ ခန့်ရှိသော စစ်စခန်းကို အလစ်အငိုက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ တိုက်ပွဲတွင် G3 သေနတ် ၄ လက်၊ MA1 သေနတ် ၂ လက်နှင့် ခဲယမ်းပစ္စည်းများ သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည်။
ဤတိုက်ခိုက်မှုကို ယူနီကွန်းပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့နှင့် No More Dictatorship (NMD) တပ်ဖွဲ့တို့ ပူးပေါင်း လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး မစိုးရိမ်ရဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် အချို့ ထွက်ပြေးသွားပြီး မင်းကွန်းရဲစခန်းမှ စစ်ကူများ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ ဘုန်းကြီးကျောင်းဖြစ်သည့် အတွက် စခန်းကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်း မပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ယူနီကွန်းပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူက ဆိုသည်။ ဤတိုက်ခိုက်မှုသည် ဒေသတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်များကို ဖိအားပေးရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
၁၃။ စောချစ်သူနှင့် ချစ်လင်းမြိုင်တိုယိုတာကုမ္ပဏီကို စစ်ကောင်စီက အမည်ပျက်စာရင်းသွင်း
ဇူလိုင် ၁
The Kaladan Post
ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူ (ခ) စံမြင့်နှင့် ၎င်း၏ ချစ်လင်းမြိုင်တိုယိုတာကုမ္ပဏီကို စစ်ကောင်စီက အမည်ပျက်စာရင်းသွင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ စောချစ်သူ၏ ဇနီး၊ သားသမီး ၃ ဦးနှင့် စီးပွားရေးတာဝန်ခံ ဗိုလ်မှူးကြီး စောမင်းမင်းဦးတို့လည်း အမည်ပျက်သူများအဖြစ် စစ်ကောင်စီက သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၆-၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွင်း ပို့ကုန်ရငွေ နိုင်ငံခြားငွေများကို စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံဘဏ်များသို့ ပြန်လည်မထည့်သွင်းသည့်အတွက် ကုမ္ပဏီ ၁၉၇ ခုကို အမည်ပျက်စာရင်းသွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ချစ်လင်းမြိုင်တိုယိုတာကုမ္ပဏီသည် နံပါတ် ၂၅ အဖြစ် စာရင်းသွင်းခံရပြီး ၎င်း၏ ပို့ကုန်သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်မှတ်ပုံတင်လက်မှတ်ကို ပိတ်သိမ်းခဲ့သည်။
စောချစ်သူ၏ မိသားစုဝင်များဖြစ်သည့် သမီး နန်းနှင်းနန္ဒာအေး၊ သားများဖြစ်သည့် ဗိုလ်မှူး စောထူးအယ်မှူး၊ ဗိုလ်မှူး စောချစ်ချစ်နှင့် စီးပွားရေးတာဝန်ခံ စောမင်းမင်းဦးတို့သည် BGF ၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေသည်။ ၎င်းတို့သည် ချစ်လင်းမြိုင်တိုယိုတာအပါအဝင် BGF ပိုင်ကုမ္ပဏီ ၆ ခုတွင် ရှယ်ယာ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့်အထက် ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ထို့ပြင် နာမည်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသော Apollo Park နှင့် Yulong Bay Park ကျားဖြန့်ခြံဝင်းများတွင်လည်း အနည်းစုရှယ်ယာရှင်များအဖြစ် ပါဝင်နေသည်။ စစ်ကောင်စီ၏ ကြေညာချက်အရ အမည်ပျက်စာရင်းသွင်းခံရသူများသည် ပို့ကုန်သွင်းကုန်ဥပဒေချိုးဖောက်မှု ဖြင့် ထောင်ဒဏ်၊ ငွေဒဏ် သို့မဟုတ် ဒဏ်နှစ်ရပ်လုံးကို ခံရနိုင်သည်ဟု သိရသည်။