——————————-
၁။ အိန္ဒိယရှိ မြန်မာဒုက္ခသည်များအတွက် အရေးကြီးသတိပေးချက်ထုတ်ပြန်
——————————————————————–
မေ ၂၉
The Kaladan Post
အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် နယူးဒေလီတွင် အစိုးရအပြောင်းအလဲဖြစ်ပြီးနောက် တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်း နေထိုင်သူများကို ဖော်ထုတ်ပြီး ၎င်းတို့၏မူရင်းနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ရန် စီမံဆောင်ရွက် လျက်ရှိသည်။ အထူးသဖြင့် ရိုဟင်ဂျာနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသားများသည် ပို့ဆောင်ခံရမှုများ ရင်ဆိုင်နေရပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ် မေလတွင် အိန္ဒိယမှ ရိုဟင်ဂျာ ၄၀ ဦးကို မြန်မာနယ်စပ်အနီး အင်ဒမန် ပင်လယ်မှတစ်ဆင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ အတင်းအကြပ်စေလွှတ်ခဲ့သည်ဟု သတင်းများထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။ ဤလုပ်ရပ်ကို ကုလသမဂ္ဂမှ “မဖြစ်မနေ စုံစမ်းစစ်ဆေးရန်” လိုအပ်သည့် “လူမဆန်သော” လုပ်ရပ် အဖြစ် ရှုတ်ချခဲ့ပြီး အိန္ဒိယအစိုးရအား ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်များကို အန္တရာယ်ရှိသော မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခြင်းမပြုရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
India for Myanmar ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ အိန္ဒိယရှိ UNHCR ရုံးသည် ဒုက္ခသည်များ၏ အချက်အလက်များကို အိန္ဒိယအစိုးရထံ လွှဲပြောင်း ပေးထားပြီးဖြစ်သည့်အတွက် အစိုးရမှ ပစ်မှတ်ထား ခံရနိုင်ခြေရှိသူဟု ကိုယ့်ကိုယ်ကို သတ်မှတ်ပါက UNHCR တွင် စာရင်းသွင်းထားသည့် လိပ်စာတွင် ဆက်လက်နေထိုင်ခြင်းမပြုဘဲ ဘေးကင်းသည်ဟု ယုံကြည်ရသည့် အခြားနေရာများတွင် ယာယီခိုလှုံနေထိုင်ကြရန် အကြံပြုထားသည်။ ထို့အပြင် တရားဝင်အထောက်အထားမရှိဘဲ ခရီးသွားလာခြင်း မပြုရန်၊ UNHCR ၏ ဒုက္ခသည်ကဒ်အပါအဝင် စာရွက်စာတမ်းများကို အမြဲ သယ်ဆောင်ထားရန်နှင့် အခြေအနေတည်ငြိမ်မှုရရှိသည်အထိ လုံခြုံစွာ နေထိုင်ရန် တိုက်တွန်း ထားသည်။
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလတွင် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရသည် မြန်မာဒုက္ခသည်များ၏ အချက်အလက်များကို စုဆောင်းမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ ဤလုပ်ရပ်သည် ဒုက္ခသည်များ၏ လုံခြုံရေးနှင့် ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မှုများ ပိုမိုဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။
၂။ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ စီးနင်းတိုက်ခိုက်ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သားများ ထွက်ပြေး
—————————————————————————
မေ ၂၉
The Kaladan Post
မန္တလေးတိုင်း၊ တောင်သာမြို့ပေါ်ရှိ မြေစာရင်းရုံး၊ အခွန်ဦးစီးဌာန၊ အမှတ် ၂ ရပ်ကွက်အုပ်ကြီးနေအိမ်တို့ကို တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များက မေလ ၂၈ ရက်တွင် ဝင်ရောက်စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သားများ အကုန်ထွက်ပြေးခဲ့သည်။ မေလ ၂၉ ရက်နံနက်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်သည် ပြည်သူပိုင်ကား ၁၂ ဘီးကား ၂ စီးကို ချောဆွဲကာ မြို့ထဲပြန်ဝင်လာပြီး အင်အားထပ်တိုးကာ စစ်ဆေးမှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်။ စစ်ကောင်စီခန့် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဟန်သူရက မြေစာရင်းရုံးမှ ပုံစံ ၇ ဂရံများ ထုတ်ပေးကာ ဝင်ငွေရှာဖွေနေပြီး၊ ၎င်း၏ လုပ်ရပ်များသည် တရားမဝင်ကြောင်း ပြည်သူများကို သတိပေးထားသည်။ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက စစ်ကောင်စီနှင့် အနီးကပ်နေထိုင်ခြင်း မပြုရန်နှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပေါ်နိုင်သဖြင့် သတိထားရန် တိုက်တွန်းထားသည်။ နွေဦးတော်လှန်ရေး အားကောင်းလာပြီး စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု များလာသဖြင့် ဗုံးခိုကျင်းများ တူးဖော်ရန် တိုက်တွန်းထားသည်။
၃။ စစ်ကောင်စီအလင်းဝင်တပ်သားများက KNLA ထံ စစ်မတိုက်ရဲဟု ဖွင့်ဟ
——————————————————————–
မေ ၂၉
The Kaladan Post
အောင်ဇေယျစစ်ဆင်ရေးမှ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်လာသော စစ်မှုထမ်းတပ်သား သစ်သုံးဦးသည် KNLA ထံ အလင်းဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ စစ်မတိုက်ရဲဘဲ ကြောက်လန့်နေကြောင်း ဖွင့်ဟခဲ့သည်။ အလင်းဝင်သူ ကိုခန့်ဝင်းနိုင်သည် သမန်းကုန်း ကျေးရွာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးအား ငွေကြေးခြိမ်းခြောက်တောင်းခံမှုကြောင့် သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ဖမ်းဆီးခံရကာ ခမရ ၅၁၁ တပ်ရင်းသို့ ပို့ဆောင်ခံခဲ့သည်။ ကိုဒိုင်ဦးနှင့် ကျော်မင်းထွန်းတို့လည်း ပေါ်တာဆွဲဖမ်းဆီးခံရပြီး သင်တန်းကျောင်းများမှတစ်ဆင့် ခမရ ၃၅၅ နှင့် ၁၁၂ တပ်ရင်းများသို့ ပို့ဆောင်ခံခဲ့ရသည်။ ၎င်းတို့က စစ်ကောင်စီတပ်သည် တိုက်ပွဲများကို ရှောင်ရှားကာ ရွာများကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးရန်သာ အာရုံစိုက်နေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ သည်။
၄။ K.N.D.O တပ်ရင်း (၇) ၏ အပတ်စဉ်(၁)သင်တန်းဆင်းပွဲကို အောင်မြင်စွာ ကျင်းပ
———————————————————————-
မေ ၂၉
The Kaladan Post
ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) ၏ ကော်သူးလေအုပ်ချုပ်နယ်မြေ၊ မြိတ်-ထားဝယ်ခရိုင်၊ လယ်မူလားမြို့နယ်အတွင်း ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (K.N.D.O) တပ်ရင်း (၇) ၏ ပထမအပတ်စဉ် သင်တန်းဆင်းပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၅ ရက်တွင် အောင်မြင်စွာ ကျင်းပပြီးစီးခဲ့သည်။
အဆိုပါအခမ်းအနားသို့ တပ်ရင်းမှူး ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ထွန်း၊ ဒုတပ်ရင်းမှူး၊ တပ်ခွဲမှူးများနှင့် အခြားတပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက်ခဲ့ကြပြီး သင်တန်းဆင်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ စွမ်းရည်နှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ပြသသည့် အခမ်းအနားတစ်ခုအဖြစ် မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။ ဤသင်တန်းဆင်းပွဲသည် K.N.D.O ၏ စစ်ရေးစွမ်းရည်မြှင့်တင်မှုနှင့် ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးအား ခိုင်မာစေရန် ရည်မှန်းထားသည့် အရေးပါသော ခြေလှမ်းတစ်ရပ်ကို ထင်ရှားစေသည်။
၅။ စစ်မှုထမ်းတပ်သားသစ်နှစ်ဦး လက်နက်ခဲယမ်းနှင့်အတူ အလင်းဝင်
————————————————————-
မေ ၂၉
The Kaladan Post
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မုံရွာမြို့ရှိ အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ စစ်မှုထမ်းတပ်သားသစ် နှစ်ဦးသည် မေလ ၂၇ ရက်တွင် လက်နက်ခဲယမ်းများနှင့်အတူ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) ထံ အလင်းဝင်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် စစ်ကောင်စီမှ ပေါ်တာဆွဲဖမ်းဆီးခံရပြီး အတင်းအဓမ္မ စစ်မှုထမ်းစေခံရသူများဖြစ်ပြီး စစ်တပ်အတွင်း ၅ လကျော် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ရသည်။ အလင်းဝင်ရာတွင် MA1 သေနတ်နှစ်လက်၊ ၃၆ ခွင်းဗုံးနှစ်လုံး၊ နင်းမိုင်းနှစ်လုံး၊ နှင့် ၅.၅၆ မမ ကျည်အတောင့် ၂၀၀ တို့ ယူဆောင်လာခဲ့သည်။
ဒို့အရေးချန်နယ် အတွင်းရေးမှူး မရွှေဂျူးက ပြောကြားရာတွင် ဤတပ်သားများအား ဘေးကင်းစွာ ခေါ်ထုတ်ပြီးဖြစ်သော်လည်း လက်နက်ခဲယမ်းများယူလာသဖြင့် ဆုငွေချီးမြှင့်ရန် အလှူငွေရှာဖွေနေရကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် PDF နှင့်ပူးပေါင်း၍ စစ်ကောင်စီအား ဆက်လက်တော်လှန်ရန် ဆုံးဖြတ်ထားသည်။ ဤဖြစ်ရပ်သည် စစ်ကောင်စီ၏ အတင်းအဓမ္မ စစ်မှုထမ်းစေမှုများအပေါ် လူငယ်များ၏ မကျေနပ်မှုနှင့် တော်လှန်ရေးအပေါ် ၎င်းတို့၏ ကတိကဝတ်ကို ထင်ရှားစေသည်
၆။ KIA နှင့် TNLA တစ်နိုင်ငံလုံးလွတ်မြောက်ရေးအတွက် ပူးပေါင်းတိုက်ပွဲဝင်ရန် ကတိပြု
——————————————————————
မေ ၂၉
The Kaladan Post
ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA) နှင့် တအောင်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (TNLA) တို့သည် ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းနှင့် ကချင်နယ်စပ်ဒေသများတွင် နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုနှင့် အခွန်ကောက်ခံမှုဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုများကြောင့် မြေပြင်ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပေါ်နေသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံလုံး လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ဆက်လက် ပူးပေါင်းတိုက်ပွဲဝင်ရန် TNLA တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးကြီး တားပန်လက မေလ ၂၈ ရက်တွင် ကတိပြုပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ မှစတင်ခဲ့သော မဟာမိတ်စာချုပ်များနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများဖြင့် ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းနေပြီး အာဏာရှင်စနစ်မှ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် နှစ်ဖွဲ့ပူးပေါင်းမှုကို အားဖြည့်ရန် ဆွေးနွေးလျက်ရှိသည်။
၇။ သံတမန်ဆက်ဆံရေး တင်းမာမှုကြောင့် သံအမတ်ကြီးနှင့် စစ်သံမှူးအား ပြန်လည်ခေါ်ယူ
————————————————————————-
မေ ၂၉
The Kaladan Post
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရက မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီး Md. Monowar Hossain နှင့် စစ်သံမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် Aftab Hossain တို့အား ဒါကာသို့ ပြန်လည်ခေါ်ယူလိုက်ပြီး နှစ်နိုင်ငံအကြား သံတမန်ဆက်ဆံရေး တင်းမာမှု အထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီက ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် နယ်မြေထိန်းချုပ်ထားသော ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တာဝန်ရှိသူများအကြား ဆက်သွယ်မှုရှိသည်ဟု စွပ်စွဲကန့်ကွက် ခဲ့ပြီးနောက် ဤဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက မေလ ၂၇ ရက်တွင် သံအမတ်ကြီးအား ပြန်ခေါ်ရန် အတည်ပြုခဲ့ကြောင်း သတင်းဖော်ပြထားသည်။ စစ်ကောင်စီ၏ တရားဝင်ကန့်ကွက်စာပေးပို့မှုနှင့်အတူ ယခုလအစောပိုင်းတွင် စစ်သံမှူးကိုလည်း ပြန်လည်ခေါ်ယူခဲ့သည်။ ဤဖြစ်ရပ်သည် နှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံရေး၏ မကြုံစဖူး အကျပ်အတည်းကို မီးမောင်းထိုးပြလျက်ရှိသည်။
၈။ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်တွင် စစ်ကောင်စီစခန်းများအား ဆက်တိုက်သိမ်းပိုက်
———————————————————
မေ ၂၉
The Kaladan Post
ကရင်ပြည်နယ်၊ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ ရွှေအေးမြိုင်ဘုရားကုန်းစစ်စခန်းကို KNLA ပူးပေါင်းတပ်များက မေလ ၂၉ ရက်နံနက်ပိုင်းတွင် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ယခင်နေ့ညတွင် ကနဲလေးစခန်းကို သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၅၀ ကျော် ထိုင်းဘက်သို့ ထွက်ပြေးခဲ့ရသည်။ မတ်လမှ မေလအထိ KNU နှင့် KNLA မဟာမိတ်တပ်များသည် နယ်စပ်ရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းများစွာကို ဆက်တိုက်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး၊ မြဝတီ၊ ကော့ကရိတ်နှင့် အခြားဒေသများတွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ပြင်းထန်နေသည်။